Filosofie in coaching
Filosofie is van oudsher levenskunst, d.w.z. praktijk. Omdat het tegelijkertijd over mensen en over taal denkt, is het ook theorie.
Beide aspecten helpen bij levenscoaching. De brug tussen de twee polen is conversatie, of beter gezegd, dialoog. Het doel zou een moderne vorm van levenskunst moeten zijn, waarbij waarden worden afgestemd op doelen en een zelfbepaald leven wordt geleid.
Met behulp van de filosofie kunnen levensdoelen duidelijker worden geformuleerd in life coaching als men zich laat leiden door de traditionele levenskunst. Conflicten in communicatie worden oplosbaar door een waardevrije dialoog en een zelfbepaald leven verandert erkenning van anderen in erkenning van jezelf.
Praktijk
Traditionele levenskunst
Mensen in de oudheid cultiveerden een populaire levenskunst die de lichtheid van het zijn combineerde met een filosofische levenskunst die gericht was op een bewuste benadering van het leven.
Tegenwoordig zijn leven en kunst filosofisch gezien niet meer zo nauw met elkaar verbonden, wat de Franse filosoof Michel Foucault ertoe bracht om te zeggen dat het verbazingwekkend is dat kunst iets is geworden dat over objecten gaat, maar niet over individuen of het leven.
Toch zijn er nog steeds mensen die een meer hedonistisch leven leiden. Sommigen stellen plezier centraal in het leven, anderen willen geluk bereiken door reflectie of meditatie. Alleen de wegen naar het doel zijn verschillend.
Theorie
verbreedt de horizon en verklaart gedachten
Filosofie benadrukt de complexiteit van de wereld en verbreedt zo de horizon door gedachten samen te brengen en reflectie aan te moedigen.
Het schept ook orde in de geest: Gedachten leiden tot een logische analyse van taal, retorische stijlmiddelen verheffen filosofie tot oratorium, het legt uit.
“Gedachten zonder inhoud zijn leeg, opvattingen zonder concepten
blind zijn.” Immanuel Kant: KRV
Dialoog
Zelfstandig denken en inzichten verwerven
In de filosofie ligt de nadruk traditioneel op de (Socratische) dialoog, die bedoeld is om het verband tussen denken en taal duidelijk te maken. Socratische dialoog gaat over argumenteren door middel van onafhankelijk denken en het verkrijgen van inzichten, niet over overtuigen zoals in een dispuut of discussie.
Anders dan in de filosofische praktijk, ondersteunt de filosofische dialoog in levenscoaching, maar is niet het leidende principe. Het kan echter verdiept worden indien gewenst. De dialoog in life coaching verrijkt dus de kijk op de wereld en bevordert tegelijkertijd mentale en emotionele vaardigheden via de weg van logisch denken. Retorische stijlmiddelen helpen om communicatieve vaardigheden te verbeteren.
Moderne levenskunst
Doel van de filosofie in levenscoaching
Filosofie in levenscoaching betekent een oriëntatie op het klassieke concept van levenskunst, zoals het vermogen tot reflectie en de toepassing van deugden (in levenscoaching “sterktes” genoemd). Om een moderne levenskunst te creëren, is het nuttig om enkele termen uit de psychologie te introduceren. Om zinloosheid te voorkomen zijn positieve gevoelens een goede aanvulling op filosofie.
We kunnen spreken van waardegeluk wanneer waarden zoals zelfbeschikking en vrijheid bewust worden erkend en geleefd. Deze vervulling heeft een langdurige impact op het leven. Plato en Aristoteles spreken in deze context over eudaimonisch geluk.
We hebben het over “feel good” geluk als we de voorkeur geven aan een aangenaam (hedonistisch) leven, als we op zoek gaan naar dingen die ons onmiddellijk goed doen, zoals lekker eten of welzijn. Het gaat over momenten waarop je je (even) heel goed voelt.
De moderne levenskunst zou de juiste balans tussen deze twee vormen van geluk kunnen bieden.
Volgens filosoof Wilhelm Schmidt gaat het bij levenskunstenaars niet zozeer om het leiden van een mooi of succesvol leven. Hij ziet het veel prozaïscher, namelijk als de taak om moeilijkheden te overwinnen en uitdagingen aan te gaan. Hiermee bedoelt hij dat geluk niet alleen bepaald kan worden door positieve gevoelens en dat veerkracht vereist is. Werken aan deze veerkracht is precies de taak van een levenscoach.