“Als het niet perfect is, voelt het alsof ik gefaald heb”, zegt Esther, die haar perfectionisme beschrijft. Ze vertelt: “In mijn werk streef ik altijd naar 100 procent precisie. Elk project moet vlekkeloos verlopen, elke deadline wordt een persoonlijke uitdaging. Ik ben mijn werk voortdurend aan het herzien en investeer veel tijd om ervoor te zorgen dat niets aan het toeval wordt overgelaten.”

Zelfs in haar privéleven voelt ze hoe haar dwang om alles nauwkeurig te doen tot spanningen leidt. Haar vriend adviseerde haar onlangs om naar psychotherapie te gaan, omdat hij er nauwelijks tegen kan hoe dwangmatig ze thuis is. Na een hevige ruzie verliet ze boos het appartement en ging naar het huis van haar vriend. Ze raadde haar aan om life coaching te proberen.

 

Tevreden

Tekst: Perfectionisme bij vrouwen. “Ben ik een perfectionist?”

1. Perfectionisme: Analyse Life Coach
2. Perfectionisme overwinnen: doelen en hulpmiddelen
3. Omgaan met perfectionisme
4. Wat is perfectionisme?
5. Perfectionisme bij vrouwen
6. Waar komt perfectionisme vandaan?
7. Perfectionisme bij vrouwen: zelftest
8. Perfectionisme bij vrouwen: 10 tips

 

1. Perfectionisme bij vrouwen: analyse Life Coach

 

Oorzaken van perfectionisme

Perfectionisme wordt vaak gebruikt als verdedigingsmechanisme om angst en schaamte te vermijden. Om perfectionisme te overwinnen, is het cruciaal om de onderliggende oorzaken te begrijpen. Een manier om dit te bereiken is door jezelf bepaalde vragen te stellen: “Welk scenario zou het slechtst voor je zijn?” In het geval van Esther zou de vraag zijn: “Wat als je project een fout bevat, wat zou dat dan voor jou betekenen?”

 

Perfectionisme begrijpen en overwinnen

Vaak zijn deze angsten onrealistisch en hebben ze hun wortels in het verleden. Als je dit begrip eenmaal hebt ontwikkeld, kun je beginnen met het overwinnen van perfectionisme, bijvoorbeeld door herkaderingstechnieken te gebruiken. Esthers uitspraak dat ze zich een mislukkeling voelt als iets niet perfect is, wijst op diepgewortelde zelftwijfel, waarbij ze haar gevoel van eigenwaarde sterk koppelt aan haar prestaties. Hun hoge mate van consciëntieusheid drijft hen om te streven naar perfectie in hun professionele en persoonlijke leven. Ze is ook emotioneel gevoelig, wat haar faalangst kan vergroten.

 

2. Perfectionisme overwinnen: doelen en hulpmiddelen

 

We hebben drie hoofddoelen voor Esther gesteld: het verminderen van haar professionele perfectionisme, het vergroten van haar eigenwaarde en het verbeteren van haar communicatie. De praktische tools helpen hen om zelfstandig te werken, gemotiveerder te zijn en rustiger om te gaan met uitdagingen.

 

Doel 1: Perfectionisme op het werk verminderen

Mindfulness helpt om in het moment te leven en stress te verminderen. Door te herkaderen kan Esther haar negatieve gedachten over perfectionisme omzetten in positieve en gezondere gedachten, wat kan helpen haar perfectionisme te verminderen en haar gevoel van eigenwaarde te vergroten.

 

Doel 2: Vergroot het gevoel van eigenwaarde

Esther neemt regelmatig de tijd om na te denken over haar eigen sterke punten, waarden en prestaties, en dit helpt bij het opbouwen van een gezond gevoel van eigenwaarde en zelfliefde. Ik raadde Esther aan om het dagboek van Anne Frank (1944) te lezen om zelfacceptatie en zelfliefde aan te moedigen.

 

Doel 3: Communicatie verbeteren

Esther en haar vriend hebben samen strategieën voor conflictoplossing geleerd en hebben zichzelf retorisch versterkt om conflicten op een respectvolle en constructieve manier te benaderen, in plaats van in conflict te komen.

 

Conclusie: perfectionisme bij vrouwen

In 10 sessies van elk 90 minuten heeft Esther grote vooruitgang geboekt in het overwinnen van haar perfectionisme. Ze heeft geleerd om professioneel perfectionisme te verminderen, haar gevoel van eigenwaarde te vergroten en haar communicatie te verbeteren.

Perfectionisten zoals Esther zijn zich terdege bewust van hun fouten. Daarom is het belangrijk om manieren te vinden die verder gaan dan het puur cognitieve om hen te helpen zelfacceptatie en zelfliefde te ontwikkelen. Het dagboek van Anne Frank diende als inspiratiebron om deze doelen te bereiken.

 

3. Omgaan met perfectionisme

 

Zelfkritiek overwinnen

Perfectionisten stellen vaak onrealistisch hoge eisen en bekritiseren zichzelf zwaar. Het vermogen om objectief naar zichzelf te kijken, stelt hen in staat om meer realistische verwachtingen te ontwikkelen en hun zelfkritiek te verminderen. Dit stimuleert zelfreflectie en helpt de vicieuze cirkel van stress en angst te doorbreken.

 

Zelfregulering

Het vermogen van Anne Frank om zichzelf te reguleren is nu wetenschappelijk erkend, aldus dr. Jaap van der Stel, docent geestelijke gezondheid. Het gaat om het vermogen van een persoon om bewust zijn eigen gedrag, emoties en gedachten te beheersen.

Anne Frank schreef op 14-jarige leeftijd de volgende zin: “Ik heb een opvallend persoonlijkheidskenmerk dat moet worden opgemerkt door iedereen die mij al lang kent, en dat is mijn zelfkennis. Ik kan naar mijn gedrag kijken alsof ik een vreemde ben, volledig onbevooroordeeld.”

 

4. Wat is perfectionisme?

 

Perfectionisme is het verlangen naar foutloze prestaties en het vermijden van fouten. Deze drang naar perfectie kan niet alleen van invloed zijn op jou, maar het kan ook relaties met anderen en geestelijke gezondheid op de proef stellen.

 

Perfectionisme bij vrouwen en mannen

Een studie van Hewitt en Flett (1991) toonde aan dat vrouwen de neiging hebben om hoge eisen aan zichzelf te stellen en zichzelf sterk te bekritiseren (zelfgestuurd perfectionisme). Daarover hieronder meer.
Onder mannen was er meer een trend om hoge verwachtingen te hebben, niet alleen van zichzelf, maar ook van anderen en de samenleving (sociaal voorgeschreven perfectionisme).

 

5. Perfectionisme bij vrouwen

 

Perfectionisme in relaties

In de studie van Sherry en Hall uit 2009, getiteld “The Intersection of Perfectionism and Relationship Functioning in Women”, keken onderzoekers naar de effecten van perfectionisme op interpersoonlijke relaties bij vrouwen. Ze analyseerden hoe twee verschillende soorten perfectionisme de kwaliteit van relaties beïnvloeden:

• Interpersoonlijk perfectionisme (de verwachting dat anderen perfect zijn)
• Intrapersoonlijk perfectionisme (de verwachting dat je zelf perfect bent)

 

Te hoge verwachtingen

De resultaten toonden aan dat hoge niveaus van intrapersoonlijk perfectionisme bij vrouwen leidden tot lagere niveaus van tevredenheid in hun relaties. Vrouwen die onrealistisch hoge eisen aan zichzelf stelden, hadden de neiging om meer conflicten en ontevredenheid in hun relaties te ervaren. Zo ook bij Esther. Wat vrouwen zoals Esther kunnen leren van dit onderzoek:

1. Bewustzijn van verschillende soorten perfectionisme: Vrouwen moeten begrijpen dat perfectionisme verschillende vormen kan aannemen, zowel in de verwachting van zichzelf als in de verwachting van anderen.

2. Realistische relatieverwachtingen: Vrouwen kunnen leren realistische verwachtingen te stellen voor zichzelf en hun partners in relaties in plaats van onrealistisch perfectionisme aan te moedigen.

3. Communicatie in relaties: Open en eerlijke communicatie in relaties kan helpen misverstanden en conflicten tot een minimum te beperken.

 

6. Waar komt perfectionisme vandaan?

 

De wortels van perfectionisme zijn vaak te vinden in de kindertijd, waar familie-invloeden zoals buitensporige kritiek en hoge ouderlijke verwachtingen leiden tot de constante zoektocht naar liefde en goedkeuring .

Deze ervaringen in de vroege kinderjaren beïnvloeden het gevoel van eigenwaarde en de geestelijke gezondheid op de lange termijn. Ook de angst voor afwijzing, faalangst en sociale verwachtingen, en schaamtegevoelens die in de kindertijd ontstaan, spelen een rol bij het ontstaan van perfectionisme. De volgende factoren spelen dus een grote rol:

 

Perfectionisme bij vrouwen: belangrijke factoren

1. Gezinsinvloeden: De gezinsomgeving, met name buitensporige kritiek of overdreven verwachtingen van ouders, kan perfectionisme bij kinderen bevorderen. Een kind dat voortdurend door zijn ouders wordt bekritiseerd, kan de drang voelen om perfect te zijn om hun goedkeuring te krijgen.

2. Laag zelfbeeld: Personen met een laag zelfbeeld hebben de neiging perfectionisme te gebruiken als een middel tot zelfbevestiging en erkenning door anderen. Esther vergeleek zichzelf voortdurend met andere collega’s en voelde zich minderwaardig als ze dacht dat ze op bepaalde punten beter waren dan zij.

3. Angst voor afwijzing: Veel perfectionisten zijn bang om afgewezen of bekritiseerd te worden. Perfectionisten kunnen bijvoorbeeld terughoudend zijn om hun werk of ideeën met anderen te delen, omdat ze bang zijn dat ze zullen worden afgewezen of bekritiseerd.

4. Faalangst: Perfectionisten zijn bang om te falen en zien fouten als persoonlijke mislukkingen. Voorbeeld: Esther besteedde uren aan het voorbereiden van professionele presentaties om er zeker van te zijn dat ze geen fouten maakte. Ze zag falen in een presentatie als een persoonlijk falen en kon zichzelf geen ruimte gunnen voor fouten.

5. Behoefte aan erkenning: Perfectionisten hunkeren vaak naar erkenning en lof van anderen. Voorbeeld: Iemand die altijd graag de beste wil zijn in alles wat hij doet om door anderen bewonderd te worden.

6. Sociale verwachtingen: De maatschappij en culturele invloeden kunnen perfectionisme aanmoedigen door hoge verwachtingen te stellen aan prestaties en uiterlijk. Een voorbeeld hiervan is het ogenschijnlijk vlekkeloze leven dat op sociale media wordt gepresenteerd.

7. Schaamte: Perfectionisme kan ook het gevolg zijn van diepgewortelde schaamte. De angst dat anderen hun eigen zwakheden of onvolkomenheden zouden kunnen ontdekken, drijft mensen ertoe om perfect te willen zijn om zichzelf tegen deze schaamte te beschermen.

 

7. Perfectionisme bij vrouwen: zelftest

 

Deze korte zelftest kan je ook helpen om een beter inzicht te krijgen in je persoonlijke perfectionistische neigingen. Houd er rekening mee dat dit een informeel meetinstrument is en geen wetenschappelijke diagnose.

 

Schrijf op welke vragen je met ja beantwoordt.

1. In mijn werk of taken streef ik bijna altijd naar 100% precisie, zelfs de kleinste fouten storen me enorm.
2. De angst voor afwijzing of kritiek van anderen drijft mij om constant perfect te presteren.
3. Ik vind het moeilijk om fouten te accepteren, of het nu op mijn werk, uiterlijk of op andere gebieden is.
4. Ik neem zelden vrij en zet mezelf vaak onder druk om mijn taken uit te voeren.
5. Ik heb hoge verwachtingen van mezelf en geloof dat ik alleen waardevol ben als ik perfect ben.
6. Ik vind het moeilijk om mijn gedachten en gevoelens openlijk met anderen te delen, omdat ik bang ben dat ze me bekritiseren.
Ik heb de neiging om mijn eigen prestaties en prestaties te bagatelliseren, zelfs als ze indrukwekkend zijn.
8. Ik vergelijk mezelf vaak met andere vrouwen en denk dat ze in bepaalde opzichten beter zijn dan ik.
Ik vermijd vaak het nemen van risico’s uit angst om te falen of niet perfect te zijn.
10. Het idee van “imperfectie” maakt me rusteloos en bezorgt me stress.

 

Als u een aantal van deze vragen met ja hebt beantwoord, zijn de volgende categorieën mogelijk op u van toepassing.

 

Categorie 1:

Neiging tot perfectionisme: Vraag 1 Vraag 5 Vraag 9

 

Categorie 2:

Omgaan met eigen fouten en faalangst: Vraag 3 Vraag 6

 

Categorie 3:

Dwang tot perfectie en zelfvergelijkingen: Vraag 2 Vraag 4 Vraag 7 Vraag 8

 

Evaluatie van de zelftest “Perfectionisme bij vrouwen”

“Je ‘ja’-antwoorden suggereren perfectionisme, vergezeld van zelfvergelijkingen met andere vrouwen en moeilijkheden bij het omgaan met de eigen fouten. Zo’n houding kan aanhoudende stress veroorzaken.

Als deze houding je welzijn beïnvloedt, kan ondersteuning bij het omgaan met perfectionisme en angst voor fouten in de vorm van life coaching nuttig zijn.”

 

8. Perfectionisme bij vrouwen: 10 tips

 

1. Accepteer dat “perfectie” niet bestaat: Erken dat perfectie slechts een theoretische constructie is en niet in werkelijkheid kan worden bereikt.

2. Herken je perfectionisme : Let op gedachten als: “Ik moet dit absoluut doen, ten koste van alles.” Schrijf in een dagboek op wanneer en hoe perfectionisme optreedt en op welke gebieden van het leven het aanwezig is, of het nu op het werk, in het privéleven of op het gebied van stiptheid is.

3. Maak onderscheid tussen “positief” en “negatief” perfectionisme: Positieve eigenschappen zoals ijver, matig streven naar prestatie en discipline zijn waardevol. Overmatig perfectionisme leidt echter tot stress en angst.

4. Stel realistische doelen: Vermijd de illusie dat perfectionisme volledig kan worden opgegeven. Dit zou op zich al een perfectionistische bewering zijn.

5. Handel op een zelfbepaalde manier: Herinner jezelf eraan dat je je doelen op een zelfbepaalde manier hebt gesteld en ernaar handelt. Perfectionisten hebben de neiging om te handelen op een manier die door anderen wordt bepaald.

6. Evalueer vergelijkingen met anderen verstandig: Perfectionisten hebben de neiging zichzelf met anderen te vergelijken en zich te concentreren op hun eigen zwakheden. Vergelijkingen kunnen echter ook inspirerend zijn en laten zien dat iedereen andere talenten heeft.

7. Herken het continuüm van gezond streven naar prestatie tot ongezond perfectionisme: Er is geen ‘of/of’. Zolang je de dingen met plezier en enthousiasme benadert, zit je aan de gezonde kant. Wanneer angst en stress de boventoon voeren, is het raadzaam om professionele hulp te zoeken.

Minder perfectionisme leidt tot zelfbeschikking en op waarden gebaseerd geluk: Begrijp dat de angst om fouten te maken en te falen je ervan weerhoudt te doen wat je echt wilt doen. Je eigen waarden en behoeften moeten de drijvende kracht zijn, niet perfectionisme.

9. Besteed aandacht aan zelfkritische gedachten: Houd kritische zelfpraat in de gaten en probeer vriendelijker en begripvoller voor jezelf te zijn.

10. Zorg ervoor dat je perfectionistische pretenties loslaat tijdens het daten: Onthoud bij het flirten dat er geen droommannen zijn, maar hoogstens interessante, authentieke mannen met kleine eigenaardigheden.

 

 

© Timo ten Barge 31.10.23